بیماری لیکن پلان چیست
لیکن پلان چیست؟
بیماری لیکن پلان یک بیماری پوستی و خود ایمنی است که به صورت ژنتیکی منتقل میشود. این بیماری با ضایعات پوستی و خارش همراه است ولی معمولا بعد از مدتی بهبود مییابد و عوارض آن دائمی نیست. بنابراین درمان خاصی ندارد و اقدامات درمانی شامل روشهایی است که ناراحتی فرد را از خارش بثورات کاهش دهد. لیکن پلان / ژیوان مد ، همراه سلامتی شما
لیکن پلان / ژیوان مد
علائم لیکن پلان چیست؟
لیکن پلان با ضایعات پوستی و خارش زیاد شناخته میشود.
ویژگی بثورات پوستی لیکن پلان موارد زیر است.
- بثورات ناگهانی ظاهر میشوند و بعد از مدتی خود بخود از بین میروند.
- شکل ظاهری بثورات ممکن است صاف یا برجسته باشد.
- رنگ بثورات لیکن پلان صورتی، قرمز یا بنفش رنگ است.
- اندازهی بثورات لیکن پلان کمتر از یک سانتیمتر و معمولا بین ۳ تا ۵ میلیمتر است.
- رگههای سفید رنگ روی برخی از پاپولها یا بثورات لیکن پلان وجود دارد.
- خارش شدید جزء جدایی ناپذیر بثورات لیکن پلان است. معمولا خارشها در شب خیلی شدید میشود.
مناطق درگیر لیکن پلان
پوست
- به وسیله برجستگیهایی به رنگ قرمز تیره مشخص میشود که میتوانند خارش زیادی داشته باشند. در بعضی از موارد یک هاشور سفید دیده میشود. این ضایعات در هر جای بدن ممکن است دیده شوند، ولی روی مچ دستها و مچ پاها بیشتر دیده میشوند.
- ضایعات لیکن پلان روی رانها معمولا ظاهر تیره تری دارند و ممکن است به شکل پچ های کلفت به خصوص روی ساق پاها دیده شوند.
- در لیکن پلان نوع تاولی که مورد نادری است این ضایعات به شکل تاول دیده میشوند.
- خیلی از موارد لیکن پلان در مدت ۲ سال بهبود مییابند و سبب ایجاد لکههای قهوهای رنگ در محل ضایعات میشوند که ممکن است به مرور زمان بدون درمان کمرنگ تر شوند.
دهان
- این مشکل، در قسمت داخلی گونهها دیده میشود، ولی میتواند زبان، لبها و لثه را درگیر کند.
- درمان لیکن پلان دهان مشکلتر است و دوره درگیری در آن طولانیتر از نوع پوستی است.
- لیکن پلان دهانی، به صورت ضایعاتی با خطوط و نقاط سفید بروز میکند. اشکال شدیدتر لیکن پلان دهانی میتواند سبب ایجاد زخمهای دردناکی در دهان شود که شبیه ضایعات قارچی یا عفونت باشد.
ناحیه تناسلی
این نوع کمتر دیده میشود. حدود یک پنجم زنان درگیر میشوند. مناطق قرمز یا زخمهای باز، ایجاد درد به خصوص هنگام نزدیکی میکنند و نیاز به درمان دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر ژیوان مد را دنبال کنید
ناخن
- بخش عمده تغییرات ناخن به علت آسیب بستر یا ریشه ناخن ایجاد میشود.
- معمولا فقط چند ناخن دست یا پا درگیر میشود، ولی گاهی همه ناخنها گرفتار میشوند.
- تغییرات ناخن در لیکن پلان شامل ایجاد شیار طولی، جداشدن، نازک شدن ناخن و از دست دادن ناخن است.
پوست سر
لیکن پلان میتواند قسمتهای مودار مانند پوست سر را به شکل نادر درگیر کند. سبب ایجاد قرمزی، تحریک و ریزش مو میشود.
عوامل خطر
- استرس
- خستگی
- مواجهه با داروها یا مواد شیمیایی
عوارض
- ریزش مو
- تخریب ناخنها
- پیدا شدن ضایعات جدید و برطرف شدن ضایعات قدیمی
- در بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی، خطر سرطان دهان کمی بیشتر است.
چه کسانی به این بیماری مبتلا می شوند؟
- این بیماری در بزرگسالان شایع است. نوع دهانی این بیماری بیشتر در زنان بوجود می آید.
- این بیماری هنوز علت مشخصی نداشته است. بعضی میگویند یک بیماری خود ایمنی است . این به این معنی است که سیستم ایمنی بدن به پوست و قسمت های خارجی بدن واکنش نشان داده و با حمله به این قسمت ها این بیماری را بوجود میاورد.
- هنوز تحقیقات برای کشف علت قطعی این بیماری ادامه دارد.
درمان لیکن پلان چیست؟
درمان های موضعی
- کرم ها یا پمادهای استروئیدی: این کرم ها و پمادها می توانند در کاهش التهاب و قرمزی موثر باشند. این دارو روی لکه های خارش دار استفاده می شود.
- نور درمانی (فتوتراپی): برای کاهش علائم می توان از نور درمانی با نور ماورا بنفش (UV) نیز استفاده کرد.
- پماد تاکرولیموس و پیمکرولیموس: این دو پمادهایی هستند که در درمان اگزما هم استفاده می شوند.
داروهای خوراکی
- رتینوئیدها: این داروها دارای مشتقات ویتامین A هستند. در صورتی که فرد باردار باشد نباید از رتینوئیدها استفاده کند. زیرا استفاده از این دارو در دوران بارداری می تواند عوارض جانبی جدی از جمله نقص مادرزادی را ایجاد کند.
- آنتی هیستامین ها: از این دارو می توان برای کاهش خارش استفاده کرد.
- قرص های استروئیدی : برای افرادی که علائم شدیدتری دارند وکرم ها و پماد ها برایشان موثر نیستند ،می توان از قرص های استروئیدی خوراکی استفاده کرد. این قرص ها توسط پزشک تجویز می شود.
- کپسول های سیکلوسپورین: این دارو می تواند فعالیت سیستم ایمنی بدن را کاهش دهد. از این دارو فقط در موارد بسیار شدید استفاده می شود.
- در فرم دهانی این بیماری ، در صورت شدید بودن علائم، پزشک قرص های استروئیدی یا دهان شویه را تجویز می کند.
- کورتیکواستروئیدها: برای نوع غشای مخاطی این بیماری ، پزشک ممکن است کورتیکواستروئیدها را به عنوان قرص تجویز کند.
این بیماری چه عوارضی دارد؟
بعد از برطرف شدن بثورات ، ممکن است آثار قهوه ای یا خاکستری دائمی روی پوست باقی بماند. این موارد در پوست های تیره بیشتر دیده می شوند.
البته با استفاده از برخی درمان ها می توان آثار لکه های به جا مانده را کمرنگ کرد یا از بین برد. در موارد نادر ، ضایعات پوستی مداوم و زخم های دهان ممکن است خطر ابتلا به سرطان را به مقدار اندکی افزایش دهند.
مراقبت های لازم جهت پیشگیری از بدتر شدن این بیماری
برای جلوگیری از این مشکل نمی توانید کار زیادی انجام دهید. اما پس از ابتلا به آن می توانید برای جلوگیری از بدتر شدن آن یکسری نکات حیاتی را رعایت کنید که شامل:
- از پوست خود مراقبت کنید که دچار خراشیدگی نشود.
- استفاده از کمپرس سرد روی ضایعه جهت کاهش خارش.
- استرس زندگی خود را کاهش دهید.
- برای بهبود نوع دهانی این بیماری ، از سیگار کشیدن بپرهیزید. از خوردن الکل خودداری کنید. بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. همچنین از خوردن غذاهای پر ادویه و تند که دهان شما را تحریک می کند خودداری کنید.
لیکن پلان بیماری خطرناکی نیست و معمولاً خود به خود از بین می رود. با این حال ، در برخی از افراد ، ممکن است دوباره برگردد. جهت تشخیص و درمان این بیماری توسط خانم دکتر همتیان متخصص پوست می توانید به کلینیک زیبایی بوکان مراجعه کنید. کلینیک زیبایی جوان واقع در بوکان با در اختیار داشتن به روزترین امکانات و تجهیزات همه روزه در اختیار شما عزیزان می باشد.
روش تشخیص لیکن پلان پوستی
متخصص پوست اغلب می تواند با نگاه کردن به پوست، ناخن ها و دهان ابتلا به لیکن پلان را تشخیص دهد. امکان دارد، جهت تایید تشخیص لیکن پلان قسمتی از پوست برداشته شده تا در آزمایشگاه به کمک میکروسکوپ بررسی شود. این نمونه برداری با نام بیوپسی نیز شناخته می شود. گاهی اوقات، جهت رد احتمال ابتلا به بیماری های دیگر انجام آزمایش های خون نیز الزامی است. دندانپزشکان اغلب در حین بررسی دوره ای دندان ها، ابتلای فرد به لیکن پلان را تشخیص می دهند.
درمان های خانگی برای لیکن پلان
با وجود اینکه این بیماری قابل درمان نیست اما می توان گفت برخی از داروهای خانگی علائم را تسکین می دهند.
زردچوبه به عنوان دارویی خوراکی برای درمان لیکن پلان پیشنهاد شده است زیرا اثرات خوبی روی سیستم ایمنی بدن می گذارد که می تواند به کاهش التهاب موثر در این بیماری کمک کند.
اخیرا یک مطالعه آزمایشی نتایج امیدوار کننده ای را برای این درمان گیاهی نشان داده است.
سایر درمان های خانگی عبارتند از:
- استفاده از جو دوسر روی پوست
- جویدن مریم گلی
- استفاده از ژل های آلوئه ورا بر روی پوست
- استفاده از روغن های گیاهی
- بوراکس
با همه ی این تفاسیر شواهد کمی مبنی بر این است که ایمنی و اثربخشی این روش های درمانی مورد تأیید می باشد.
توصیه می شود برای کاهش علائم و پیگیری بیماری به متخصص پوست مراجعه کنید.
عوارض بیماری لیکن پلان چیست؟
ممکن است بعد از برطرف شدن بثورات علائم دائمی قهوه ای یا خاکستری روی پوست وجود داشته باشد. این موارد در پوستهای تیره بیشتر دیده می شوند.
در موارد نادر ممکن است، ضایعات پوستی مداوم و زخم های دهان خطر ابتلا به سرطان را به مقدار کمی افزایش دهند.
برای افرادی که علائم شدیدتری دارند ، یا وقتی کرم ها و پماد ها به اندازه کافی موثر نیستند، میتوان قرص های استروئیدی را به صورت خوراکی مصرف کرد.
کپسول های سیکلوسپورین یا قرص های آیزرتین می توانند فعالیت سیستم ایمنی بدن را کاهش دهند و ممکن است گاهی اوقات کمک کنند. آنها فقط در موارد بسیار شدید استفاده می شوند
برای لیکن پلان که در دهان ایجاد می شود ، در صورت ناراحت کننده بودن علائم زخم دهان ، پزشک می تواند قرص های استروئیدی یا دهان شویه را تجویز کند.
برای لیکن پلان غشای مخاطی ، درمان درست است و ممکن است سالها طول بکشد. پزشک ممکن است کورتیکواستروئیدها را به عنوان قرص تجویز کند.
خوشبختانه ، لیکن پلان دهانی مشکلات کمی ایجاد می کند و معمولاً نیازی به درمان آن نیست. بهداشت دهان و دندان می تواند در بین افراد مبتلا به درد دهان ضعیف باشد ، که رعایت بهداشت دهان و دندان را از اهمیت بیشتری برخوردار می کند.